Dat papieren ons leven beheersen is een understatement. Of je nu dol bent op aantekeningen maken of het houdt bij de brieven van de belastingdienst: je gebruikt papier. Het A4-papiertje dat we allemaal zo goed kennen is pas het topje van de ijsberg. In de creatieve sector worden papieren in allerlei kleuren, maten, structuren en diktes gebruikt. Hier ontdek je hoe je de verschillende papiersoorten uit elkaar kunt houden en welke soorten papier je nou het beste voor tekeningen en illustraties kunt gebruiken.
Schetspapier
Schetspapier is het goedkoopste papier voor tekeningen en illustraties. Doordat het papier bedoeld is voor schetsen is de kwaliteit lager. Het idee is immers dat je hier je inspiratie op uitwerkt en eindeloos kunt oefenen zonder dat het je een rib uit je lijf kost. Schetspapier wordt ook gebruikt voor zakelijke doeleinden als brainstormsessies. Kortom: een veelzijdig stukje papier.
Tekenpapier
Tekenpapier is vaak wat steviger – en daarmee duurder – dan schetspapier. Het is daardoor niet alleen beter bestand tegen uitgummen, maar ook kun je met meer verschillende materialen werken. Zo leveren houtskool en pastelpotloden, maar ook de ‘standaard’ kleurpotloden een mooier resultaat op tekenpapier. De oppervlakte van tekenpapier is ruwer dan van schetspapier. Dat maakt spelen met licht en donker een stuk een makkelijker dan op wanneer je dat op schetspapier doet.
Markerpapier
In tegenstelling tot tekenpapier bevat markerpapier juist geen reliëf. Het is dun, glad papier wat de inkt van alcoholmarkers niet opzuigt of laat uitvloeien (bleeding). De overgang tussen de verschillende lagen inkt is op markerpapier ook veel egaler. Markerpapier is meestal net zo dun als een regulier A4-tje, maar de speciale behandeling van het papier zorgt ervoor dat er niets doordrukt.
De basis van papier
Er zijn verschillende eigenschappen die uitmaken welk papier het beste past bij jouw creatieve uitspatting. Het is handig om te weten waar je op moet letten wanneer je in een winkel staat. Daarom een kort lesje papier, zodat je ook on the spot het beste papier kunt kiezen.
Gram
Je vindt bij papier bijna altijd informatie over het aantal gram. Het aantal gram geeft aan hoe zwaar het papier is. Het gewicht van papier wordt namelijk gemeten in het aantal gram per m². En één m² is dan weer precies een A0-vel. Dat betekent dus dat een A4-papiertje geen 80 gram weegt, maar dat het A0 papiertje 80 gram weegt (want dat heeft de oppervlakte van 1 vierkante meter). In de tabel hieronder zie je de verhoudingen tussen het gewicht van papier.
| Papierformaat | Gewicht |
| A0 | 1x het gramsgewicht |
| A1 | 1/2 het gramsgewicht |
| A2 | 1/4 het gramsgewicht |
| A3 | 1/8 het gramsgewicht |
| A4 | 1/16 het gramsgewicht |
| A5 | 1/32 het gramsgewicht |
| A6 | 1/64 het gramsgewicht |
Structuur
De structuur van papier is van groot belang in het eindresultaat. Zo moet papier voor een egale illustratie met alcoholmarkers zo glad mogelijk zijn. Bij schetsen met potlood kan het juist een speels effect opleveren wanneer het papier een duidelijke structuur heeft. Er zijn ontzettend veel verschillende structuren verkrijgbaar. Als beginner is de snelste oplossing het volgen van de productinformatie. Daarin staat vrijwel altijd vermeld voor wat voor type materiaal het papier het meest geschikt is. Wanneer je verder in het proces bent, kun je zelf gaan experimenteren met verschillende merken papier. Wat vind jij het fijnste werken en wat levert voor jouw type tekening het mooiste resultaat? Dat is een persoonlijk voorkeur.
Kleur
Wit papier is lang niet altijd ‘wit’. Je hoeft maar naar het schap met tekenpapier te kijken om te zien dat er ontzettend veel verschillende soorten wit zijn. Let er dus goed op dat je gekozen tekenblok de kleur papier heeft die bij jouw werk past.
Formaat
Het formaat van papier kwam ook al aan bod bij het gewicht van papier. Er zijn ontzettend veel verschillende afmetingen die ook nog eens verschillen over de wereld. Zo gaan wij in Europa uit van A4 als standaardmaat, maar kennen ze in Amerika de US Letter. De US Letter heeft niet alleen een andere naam, maar ook nog eens andere afmetingen. De US Letter is iets breder en korter dan het A4-papier. Belangrijk om te onthouden wanneer je papieren vanuit de VS koopt. Hieronder vind je een tabel met de standaardmaten voor de Nederlandse markt.
| Papierformaat | Maat in centimeters |
| Afmeting A0 | 84,1 x 118,9 cm |
| Afmeting A1 | 59,4 x 84,1 cm |
| Afmeting A2 | 42 x 59,4 cm |
| Afmeting A3 | 29,7 x 42 cm |
| Afmeting A4 | 21 x 29,7 cm |
| Afmeting A5 | 14,8 x 21 cm |
| Afmeting A6 | 10,5 x 14,8 cm |
| Afmeting A7 | 7,4 x 10,5 cm |
| Afmeting A8 | 5,2 x 7,4 cm |
Zoals je ziet zijn er veel verschillen in papiersoorten die het beste passen bij tekenen en illustreren. Vergeet ook niet dat je als beginner prima uit de voeten kunt met een papiertje uit de printer. Het is belangrijk om te beginnen en jezelf niet te verliezen in het beste materiaal. Sla deze informatie op voor de toekomst en begin bij het begin. Tekenen, gewoon omdat je het leuk vindt!